Lipedema to choroba tkanki łącznej. Najczęściej występuje u kobiet, incydentalnie zdarza się w populacji męskiej. Zarówno nazwa schorzenia, jak i jej tajemniczy charakter powodują bardzo wysoki poziom wyparcia w społeczeństwie oraz w kręgach medycznych. Choroba ta dotyka zależnie od źródła od 10 nawet do 30% kobiet zgłąszających obrzęk kończyn. Warto, więc dowiedzieć się o niej więcej.
Lipedema objawia się zwiększeniem obwodu bioder i nóg, a również ramion. Nagromadzenie tkanki tłuszczowej nie obejmuje rąk i stóp. Oprócz defektu estetycznego wg współczesnych standardów piękna, chorzy podają bóle kończyn i uczucie zmęczenia tylko w niewielki sposób związane z codzinną aktywnością. Łatwe sinaczenie jest niegroźnym lecz widocznym efektem uszkodzenia elastycznosci naczyń. Często również Pacjenci skarżą się na bóle stawów kolanowych.
Obrzęk limfatyczny jest niebezpiecznym następstwem lipedemy. Zastój w kończynach dolnych upośledza żywotność kończyny. Martwica i włóknienie tkanki podskórnej może powodować powstanie owrzodzeń i niegojących się ran głównie na goleniach. Rany te są problemem higienicznym, zagrażają powikłaniami infekcyjnymi. Stany te prowadzą do ciężkiej choroby całego organizmu. W ekstremalnych sytuacjach mogą doprowadzić do amputacji, a nawet śmierci.
Wstępną diagnozę lipedemy można postawić po dokładnie zebranym wywiadzie, jakkolwiek tylko dalsza diagnostyka naczyniowa, neurologiczna, ortopedyczna pozwala uściślić rozpoznanie. Nie bez powodu lipedema jest mylona z obrzekiem limfatycznym lub żylnym. Badanie fizykalne oraz badanie USG z funkcją dopplerowską pozwalają na ocenę udziału problemów naczyniowych w obrazie choroby.
Podjęcie leczenia zachowawczego i leczenia operacyjnego chorób współistniejących pozwala na znaczące ograniczenie objawów choroby i powrót chorych do aktywnego życia zarówno towarzyskiego, jak i zawodowego.
Chore z lipedemą są często naznaczone społecznie. Uważane za "otyłe", "leniwe", "nieodpowiedzialne". Pomino podejmowania licznych diet i aktywności fizycznej często nie mogą uzyskać satysfakcjonującej figury. Ponadto zbyt intensywnie podejmowany wysiłek fizyczny nie uwzględniający patologii tkanki łącznej stawów może doprowadzić do ich uszkodzenia. Frustracja związana z niezrozumieniem choroby często powoduje wycofanie i zaburzenia depresyjne. Odpowiednie dostosowanie diety i aktywności ruchowej pozwala na przełamanie błednego kręgu.
Celem dietoterapii jest zapobieganie otyłości, która szybko postępuje. W wyniku przyrostu masy ciała powiększa się objętość tkanki tłuszczowej, co skutkuje stanem zapalnym oraz niedotlenieniem komórek tłuszczowych. Odpowiednio dobrana dieta nie powinna koncentrować się na bilansie energetycznym, a na skałdzie jakościowym makroskładników, jednocześnie redukując hiperinsulinemię, insulinooporność oraz otyłość trzewną. Przestrzeganie zasad diety dostosowanej indywidulanie do Pacjentki korzystanie wpływa na jej efektywność, wiąże się również z rzadszym występowaniem nawrotów choroby.
Całkowite wyleczenie lipodemy nie jest możliwe. Odpowiednia terapia może jednak zahamować jej rozwój poprzez zmniejszenie odczuwalnych objawów towarzyszących i ryzyka powikłań.
Skuteczną metodą leczenia zachowawczego jest kompleksowa terapia przeciwobrzękowa. Składa się ona z następujących elementów: manualny drenaż limfatyczny, kompresjoterapia, fala uderzeniowa, masaż pneumatyczny, pielęgnacja skóry i kinezyterapia oraz ćwiczenia oddechowe. Duże znaczenie ma w tym przypadku pełne zaangażowanie Pacjenta w proces leczenia.