Kręgozmyk jest sytuacją, z którą mamy do czynienia, gdy sąsiadujące ze sobą segmenty kręgosłupa z jakiegoś powodu nie są ustawione w jednej linii. Przyczyny takiego stanu rzeczy, poza oczywistą o podłożu urazowym, mogą być różne. Prowadzi to, do wielu możliwych form leczenia, a diagnostyka wymaga użycia metod obrazowych (RTG lub rezonans magnetyczny).
Co ciekawe zdarza się, że wykrycie kręgozmyku dokonywane jest przypadkowo przy okazji poszukiwania przyczyn różnych innych dolegliwości wymagających badań obrazowych. Jest to spowodowane dużą różnorodnością objawów i ich nasilenia, które zgłaszają pacjenci, w zależności od stopnia zaawansowania uszkodzenia – od sztywności i dyskomfortu pleców w pozycji stojącej po znaczny, ostry ból z drętwieniem kończyn włącznie.
Kręgi naszego kręgosłupa pozostają w ustalonej względem siebie pozycji dzięki kilku rodzajom zabezpieczeń:
- Stabilizacji kostnej – określony kształt wyrostków kręgowych dopasowuje je do siebie. Niestety nie ma możliwości wpłynąć na nią metodami nieinwazyjnymi, a występujące niezwykle rzadko anomalie anatomiczne korygowane są chirurgicznie.
- Stabilizacji więzadłowej – liczne więzadła i więzozrosty spajają ze sobą kolejne kręgi. W przypadku ich niewydolności (rozciągnięcia), może dochodzić do „ześlizgiwania się” ich względem siebie. Niektóre z tych struktur można leczyć przy pomocy terapii manualnej lub fizykoterapii.
- Stabilizacji mięśniowej – głębokie mięśnie przykręgosłupowe mają kluczowy wpływ na ułożenie i stabilność jego elementów. Praca nad wzmocnieniem tych struktur jest sednem leczenia zachowawczego kręgozmyku.
Tak, jak w większości przypadków uszkodzeń kręgosłupa kluczowe dla jego efektywnego leczenia jest zrozumienie przyczyny zaistniałej sytuacji. Niezwykle rzadko zdarza się, że kręgozmyk jest wybiórczo istniejącym problemem dotyczącym tylko jednego, wybranego elementu naszego ciała. Z reguły jest wynikiem różnego rodzaju zależności, które prowadzą do wymuszonej nadruchomości jednego z kręgów w celu wykonania zaplanowanego przez nas ruchu.
Do przyczyn takiego stanu możemy zaliczyć:
- sztywność innych segmentów lub całych odcinków kręgosłupa,
- ograniczoną ruchomość stawów kończyn, głównie barków lub bioder,
- niewydolność głębokich mięśni przykręgosłupowych,
- złe nawyki ruchowe,
- wady postawy.
Wszystkie powyższe są w zasięgu leczenia zachowawczego we współpracy z fizjoterapeutą. Możliwość osiągnięcia całkowitego zniesienia dolegliwości lub nawet ich przyczyny zależy jednak od pierwotnego podłoża i stanu zaawansowania uszkodzenia.