Stopniowe uszkadzanie chrząstki stawowej prowadzi do choroby zwyrodnieniowej stawu, co skutkuje znacznym upośledzeniem jego funkcji. Schorzenie to dotyka zazwyczaj ludzi starszych, jednak do gabinetu ortopedy czy fizjoterapeuty coraz częściej trafiają osoby młode.
Wiąże się to z wadami wrodzonymi (np. dysplazja stawu biodrowego), przebytymi urazami i mikrourazami oraz nadmiernymi obciążeniami. Sytuacja taka może więc mieć miejsce także u osób aktywnych fizycznie, również intensywnie trenujących sportowców (np. w wyniku nieprawidłowych technik treningowych). Liczba osób ze zmianami zwyrodnieniowymi stale się zwiększa. Niewątpliwie, wpływ na to ma starzenie się społeczeństwa oraz otyłość, z którą boryka się coraz większy jego odsetek.
Głównym celem w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów jest zmniejszenie dolegliwości bólowych, poprawa sprawności ruchowej i zwiększenie siły mięśniowej.
Rozpocząć je należy więc od metod niefarmakologicznych, takich jak:
- redukcja wagi,
- dobór odpowiedniej diety,
- kinezyterapia ( czyli indywidualne ćwiczenia fizyczne),
- terapia manualna,
- fizykoterapia.
W zaawansowanym stadium choroby można rozważyć wprowadzenie odpowiednich leków, również iniekcji dostawowych, a w ostateczności leczenia operacyjnego.
Odpowiednio dobrane ćwiczenia fizyczne stanowią istotną część profilaktyki oraz rehabilitacji w chorobie zwyrodnieniowej stawów na każdym jej etapie. Wpływają one znacząco na poprawę zakresu ruchomości stawu i wzmocnienie otaczających go mięśni.
Program ćwiczeń powinien być dobrany indywidualnie do pacjenta, przygotowany przez fizjoterapeutę, najlepiej we współpracy z lekarzem. Można stosować tu ćwiczenia w odciążeniu np. w wodzie. Pozwala to wzmocnić mięśnie bez nadmiernego obciążania stawów.
Pamiętajmy , że rehabilitacja nie "naprawi" zniszczonej chrząstki stawowej. Może jednak doprowadzić do lepszego funkcjonowania stawów i zmniejszenia dolegliwości bólowych.