Często do lekarza czy fizjoterapeuty zgłaszają się pacjenci ze znanym stwierdzeniem „wypadł mi dysk”. Zazwyczaj dzieje się to w sytuacji nagłego bólu okolicy kręgosłupa podczas schylania. Większość pacjentów ma wyobrażenie, że dysk jest strukturą, która wysuwa się z przestrzeni międzykręgowych, a potem podczas terapii można ją „nastawić”. Nic bardziej mylnego…

Dlaczego dysk nie może wypaść, a tym bardziej nie można go nastawić ? Najłatwiej zrozumieć istotę sprawy skupiając się na budowie anatomicznej samego dysku. Pomiędzy kręgami kręgosłupa, w przestrzeniach międzykręgowych występują dyski, a inaczej krążki międzykręgowe. Zbudowane są one z dwóch części. Zewnętrzna (nieruchoma) to pierścień włóknisty, zbudowany z wielu warstw kolagenu, chroniący bardziej wrażliwy środek. Wewnętrzna (ruchoma) część, czyli jądro miażdżyste, swoją strukturą przypomina żel, złożony w 70-90% z wody. Taka budowa pozwala na równomierne rozkładanie się sił w obrębie krążka, ale również zapobiega nadmiernemu obciążaniu samych kręgów. Dzięki wodnistej naturze jądro pod wpływem ciężaru ulega deformacji, jednak nie zmienia swojej objętości. Umożliwia to przenoszenie sił nacisku we wszystkich kierunkach.

Dysk nie jest strukturą mobilną, włożoną pomiędzy dwa kręgi. Jest tak silnie połączony z kręgami, że nie ma możliwości, żeby „wyskoczył” na zewnątrz.

Budowa anatomiczna krążka miedzykręgowego umożliwia ruch kręgosłupa, ale zapewnia także jego stabilność. Niestety pod wpływem upływu lat, nieprawidłowej pozycji ciała lub innych czynników działających na kręgosłup, wewnątrz dysku dochodzi do uszkodzeń, które powodują przemieszczenia się jądra do zewnętrznej krawędzi kręgu doprowadzając do powstawania przepuklin. 

Diagnoza dyskopatii nie oznacza tragedii. Uszkodzenia w krążkach miedzykręgowych ma każdy, dlatego czytając wynik rezonansu magnetycznego nie należy panikować. Mechanizmy powstawania bólu w plecach nie są proste. Często sama przepuklina nie jest powodem dolegliwości tylko np. stan zapalny w obrębie korzenia nerwowego czy odruchowe napięcie mięśni i powięzi. Dlatego lecząc stany bólowe kręgosłupa  ważna jest dokładna diagnostyka funkcjonalna, a potem indywidualnie dobrana terapia i ćwiczenia. 

Pamiętajmy, że gdy przestajemy odczuwać ból czy  mrowienie, nie oznacza to wcale całkowitego wyleczenia. Żadne postępowanie nie sprawi, że dysk „wskoczy na swoje miejsce”, a przepuklina całkowicie się cofnie. Odpowiednia terapia może spowodować jedynie zmniejszenie jej objętości. Uszkodzenia w strukturze krążka międzykręgowego pozostają, ważne jest więc, aby wykonywać profilaktyczne ćwiczenia stabilizujące odpowiednie segmenty kręgosłupa, aby uniknąć wystąpienia ponownego epizodu bólowego. Jako, że każdy ból może być wywołany czymś innym, ćwiczenia  powinny być dostosowane do danej osoby i jej schorzeń.